Donderdag 24 oktober
Het is 05:30, en plots klinken er knallen. Zijn het die gigantische vleerhonden die stukken fruit op het dak droppen? Zit ik in een vreemde droom waarin ik terug naar W.O.II ben getransporteerd? Als ik echt wakker ben realiseer ik me weer dat het vuurwerk is. En niet de vervelende-jochies-met-rotjes-soort vuurwerk. Werkelijk harde knallen waardoor het lijkt alsof er granaten afgaan.
Vandaag is Diwali (ook wel Deepavali, Divali of Deevali) begonnen, één van de belangrijkste feesten in het hindoeïsme. (Is het heel erg als ik toegeef dat ik voor mijn komst hier nog nooit van dit festival had gehoord?) Het woord Diwali is afgeleid van het Sanskriet dipavali, dat een rij lichtjes betekent. Overal hebben mensen hun huizen dan ook volgehangen met kleurrijke lampjes. Zelfs de sportschool is versiert met lampionnetjes. Sommige huizen lijken op Amerikaanse suburbian huizen tijdens de Kerst. Waarbij wij nuchtere Hollanders denken: “Wat voor energierekening zullen die wel niet krijgen.” De tuin, waar ons tree house in staat, is volgehangen met witte en oranje rijstpapieren lampionnen. Op de stenen rand langs de oprit zijn tientallen olielampjes (dipa’s) geplaatst. Al deze lampjes en versieringen staan blijkbaar symbool voor de overwinning van het licht over de duisternis, of van het goede over het kwade.
Het huis wordt helemaal aan kant gemaakt zodat het uitnodigend is voor de godin die tijdens Diwali vereerd wordt: Laksmi, de godin van het licht, schoonheid, voorspoed en, niet onbelangrijk voor de gemiddelde Indiër, rijkdom. De olielampjes wijzen voor haar de weg naar het huis, waar ze ontvangen wordt met een kleurrijke rangoli ( patroon gemaakt van gekleurde rijst, bloem, zand of bloemblaadjes) bij de voordeur.
Om terug te komen op het vuurwerk: dit is eigenlijk nog geeneens zo’n oude traditie, maar het is nu bijna onmogelijk voor mensen om een Diwali zonder vuurwerk voor te stellen. Doordat dit gebruik zo snel is komen opzetten zijn er echter nog niet echt regels die alles reguleren, waardoor er hier vuurwerk wordt afgestoken wat absoluut illegaal in Nederland zou zijn (vandaar de oorlogswaardige explosies). Er wordt nu zelfs zoveel geknald dat de luchtvervuiling in Delhi maar liefst vervijfvoudigd was vergeleken met normaal. Hier op straat is het ook te merken, vooral ‘s ochtends hangen dikke ‘mistbanken’.
We worden uitgenodigd voor de puja: een Hindoe-ritueel waarbij een god (in dit geval dus Laksmi) wordt aanbeden. Men offert bijvoorbeeld bloemen, kurkuma (geelwortel), ongekookte rijst en wierook. Nou is het gezin bij wie we verblijven eigenlijk helemaal niet religieus. Met behulp van een papiertje met de tekst, en een smartphone die de bijbehorende muziek afspeelt, zingen de vrouwen een gebed dat ze duidelijk niet goed kennen. De mannen zitten er met een lang gezicht bij, te wachten tot de hele poppenkast voorbij is.
Ook zijn we gevraagd voor het avondeten, wat zowaar bestaat uit Italiaanse gerechten. Dit is geen goedkoop geintje in India, een stukje Parmezaanse kaas kost 1200 roepies (ruim €15). Maar het is kaas! Echte kaas! Wat genieten we hier van na weken lang enkel nep-cheddar gehad te hebben. Bijna dagelijks hebben we het wel over eten dat we missen van thuis. Voor sommigen is dat Calvé pindakaas, of hamburgers met bacon. Mijn obsessie van het moment is gerookte zalm. Nooit had ik gedacht dat ik dat zo zou missen, totdat iemand er over begon op het moment dat ik het een half jaar niet kon hebben (bedankt maatje). Als icing on the cake van de lunch wordt me een glaasje Indiase rode wijn aangeboden. Tsja, daar kan ik geen nee tegen zeggen toch?
Zaterdag 26 oktober
Op deze druilerige dag vindt wederom een puja plaats; deze is echter wat spectaculairder van vorm door het fikkie dat in de serre gesticht wordt. Onze supervisor is namelijk van oorsprong Parsi, een Iraans-Indiase geloofsgroep die afstamt van de zoroastriërs uit het voormalige Perzië. Deze groep aanbidt het vuur als representatie voor God. We krijgen allemaal een handje van een kruidenmengsel om in het vuur te gooien. Het geheel voelt nog steeds nogal geforceerd aan, vooral als na een tijdje bijna de hele familie opgestaan is om foto’s met baby Zain (de kleindochter van de supervisor) te maken. Voor wie deden we dit ook weer? Gelukkig beginnen de gasten (uiteindelijk een stuk of twintig) al binnen te druppelen, en kunnen we bijna beginnen aan een zeer uitbreide lunch, die wel een paar uur doorgaat.
Want wat namelijk ook zeer belangrijk is bij Diwali: eten, en dan vooral, zoetigheid. Nou zien Indiërs elke feest als een gelegenheid om heel veel, hele zoete hapjes te nuttigen. Elke regio van het land heeft weer zijn eigen specialiteiten voor elk festival. Op internet zijn honderden recepten te vinden voor speciale Diwali-sweets (ik kan het weten, want ik heb uren gezocht naar sweets die zonder oven of keukenmachine te maken zijn). De supermarkten liggen vol met cadeaudozen vol met heerlijke hapjes. Het geven van zoetigheden brengt namelijk geluk en welwillendheid aan zowel de gevers als de ontvangers.
Ik heb dit natuurlijk als goede smoes (reden?) gezien om in ons keukentje te proberen wat te maken. We hebben dus geen oven, geen keukenmachine of vijzel, dus wat ik ook wil maken moet met een pannetje en m’n eigen handen te doen zijn. Het resultaat: coconut ladoos. Wil je met belachelijk weinig moeite heel veel mensen blij maken? Maak dan deze kokosballetjes. Ik heb werkelijk nog nooit zoveel positieve reacties gehad op iets wat ik ooit heb gemaakt, en ik ben nog nooit zo vaak naar het recept gevraagd. Detail: geen van de Indiase gasten wist wat ze waren. Dat maakten ze geen minder succes. De ladoos waren wel binnen no time op. (Ik ga binnenkort weer een lading maken, dus dan zal ik wat fotootjes en het recept, als het een recept te noemen is, ook op de site zetten.)
Een traditie waar we grappig genoeg niet aan deelgenomen hebben is gokken. Maar Zena, hoe kan je dat nou niet gedaan hebben? Was dat geen perfecte gelegenheid om een eigen pokergame te beginnen? Inderdaad dat was het, maar aangezien onze gastvrouw er waarschijnlijk niet zo’n fan van is, was ik me niet bewust van het bestaan van dit gebruik. Het is weer een voorbeeld van hoe traditionele en moderne gebruiken samen worden gevoegd. Men zegt dat men tijdens Diwali de godin van de welvaart zorgt voor extra geluk met kaartspellen. Volgens een legende heeft de godin Parvate, tijdens een potje dobbelen met haar man Lord Shiva, besloten dat wie gokt op de nacht van Diwali, de rest van het jaar veel voorspoed zal hebben. Het schijnt dat wanneer het op gokken aankomt, Indiërs net zo erg als Chinezen kunnen zijn. Jaarlijks gaat naar schatting zo’n 60 miljoen dollar om in de Indiase gokindustrie, waarvan het grootste deel, weinig verrassend, illegaal gebeurt.
Ach, als ik dan geen geluk in het spel heb gehad, misschien dan weer in de liefde?
(Rustig maar opa, ik zal niet met een besnorde Indiër thuiskomen)
